(Westland, 9 augustus 2023). Jacco Vooijs, hét Westlandse gezicht van Glastuinbouw Nederland, is, hoewel fysiek groter, een soort mini-Sjaak van der Tak. Net als de grote kraakbulderende LTO-leider springt hij altijd in de bres zodra maar iemand kritisch of slecht spreekt over zijn achtertuin(bouw). Dan ziet hij gelijk beren op de weg, ook al zijn ze er niet eens.
Nu weer zit het Jacco niet lekker dat energie- of investeringsbedrijven ‘zomaar’ glastuinbouwondernemers (soms slinks) benaderen om hun bedrijfstuin te huren of kopen. Niet om daar te gaan telen maar om het dak van de kas vol te leggen met zonnepanelen. Het interieur blijft dan pikkedonker, maar misschien wel te gebruiken voor champignons of kiemgroenten? Of ‘s winters caravans?
Glimmend glasdek
Vaststaat dat er nu al behoorlijk wat tuinders zijn die met zo’n glimmend glasdek een nieuw verdienmodel voor soms 15 tot 30 jaar binnenhalen. Een zonniger pensioen kun je je bijna niet voorstellen. De glastuinbouwsector vindt dat begrijpelijk een zorgelijke ontwikkeling. Ook ‘onze’ Jacco.
Gelukkig voor hem zijn er nog wel drempels, zoals noodzakelijke vergunningen, maar bij kasdaken is er een soort geitenpaadje. Want daar waar allerlei vergunningen wel nodig zijn voor zonnevelden, kun je die stroomplaten op een kasdak gewoon neerleggen! Hetgeen, zo waarschuwt Vooijs, dat glasdekbeleggen nog interessanter maakt voor investeerders. Slechts met een vergunningsplicht kun je glastuinbouwgebieden behouden voor productie, is (logisch) zijn standpunt.
Ook voor gemeenten is deze ontwikkeling een soort nachtmerrie, die maar lastig kan worden gestopt. Dat lukt alleen als het zogenoemde Besluit Omgevingsrecht wordt gewijzigd en ook het plaatsen van panelen op kassen, net als bij zonnevelden, vergunningsplichtig wordt. De Nederlandse bureaucratie kennende kost dat weer veel tijd, en geld.
Op z’n Sjaaks
Zonder beelden hoor ik Jacco dan luid en duidelijk op z’n Sjaaks betogen. Nog even goed oefenen op een iets hoger stemgeluid en wat vaker diens vaste stopzinnetje ‘Maar let op!’ gebruiken en hij kan als een ‘Takkie 3.0’ zo aanschuiven bij de boerenonderhandelingstafel. Misschien ruikt hij al het pluche.
Natuurlijk, wat Jacco nu zo zorgelijk signaleert, gebeurt in Nederland, vooral elders in andere, meer ruimtelijke tuinbouwgebieden. En inderdaad, er zijn tuinders die de toekomst bedrijfsmatig, mogelijk mede door Brusselse en andere milieuregels, niet meer zien zitten.
Die eieren voor hun geld kiezen, die aan de eigen toekomst denkend zijn gaan rekenen. Maar die inmiddels ook weten dat als zij ‘glasdak-gozer’ worden, niet gelijk de hele tuinbouwsector in het honderd loopt of verdwijnt.
Woningnood
Bovendien, zo bevestigt Jacco zelf, blijkt dat dat probleem in het Westland niet voorkomt, dat hier vooralsnog geen enkele kas is omgebouwd tot een (zonne)elektriciteitscentrale. Dat komt volgens hem omdat er in het Westland nog grote vraag is naar glastuinbouwgrond en, let op – wie zei dat ook alweer? – , dat de grondprijs in Westland relatief hoog is.
En dat laatste, zo weet hij ook, is de reden dat er hier nogal wat producerende glastuinbouwbedrijven zijn verhuisd naar gebieden met een lagere grondprijs. Dat sommige zijn overgenomen ‘door de buurman’, maar ook door geldwolven die doortrapt weten dat veel meer is te verdienen als er woningen op worden gebouwd. Zeker met de huidige, gigantische woningnood.
Investeerders en projectontwikkelaars zijn op dat punt een groter gevaar voor de Westlandse tuinbouwsector. Trouwens, dat wist die oplettende Sjaak al toen hij nog burgemeester van Westland was. Nu Jacco nog.
Rien van den Anker
Goed gedaan, Jacco!
Ik vind alleen al de insteek dat het Westland van de tuinders is verwerpelijk. Niet de tuinder bepaalt hoe het Westland er uit moet zien. Er moet ook ruimte zijn voor ,woningbouw ,natuur en dieren in de wei De tuinbouw met zijn vuile sloten vuile lucht energie slurpend en arbeidsmigranten uitbuiten is niet zaligmakend. Ben het met Wethouder Balster van Den Haag eens, er moet een ander economisch verdienmodel komen. Het Westland is niet van de tuinders, maar van alle burgers. Wij willen wonen in een goed en gezond Westland. Minder tuinbouw ,meer voor een goede leefomgeving
Gelijk of ongelijk, Ik zou me toch wel een beetje geschoffeerd voelen om met Sjaak van der Tak te worden vergeleken.
Zouden er inderdaad Westlandse tuinders zijn die dit overwegen?
De columnist heeft gelijk, het grootste gevaar voor het Westland is dat het een grote woonwijk wordt.
Wat een gave column. Groet, de mini Sjaak
Wat is het probleem? De Westlandse hemel vertoont vooral in de winter door de assimilatieverlichting toch al alle kleurschakeringen tussen blauw en rood. Een warenhuis met een dak van zonnecellen houdt deze milieuvervuiling mooi tegen. Nog een flinke accu voor de opslag erbij en je bent vrijwel selfsupporting voor je energiebehoefte.